Outdoorsy

Bài viết dịch theo hệ thống mạng CNET và các website máy tính chuyên ngành.

Hiện nay trên thế giới đã phát minh ra nhiều loại màn hình với công nghệ khác nhau, như CRT, LCD, Plasma, LED, OLED, Laser TV… Tuy nhiên, màn hình sử dụng cho máy tính chỉ phổ biến 2 công nghệ là CRT và LCD. Một số công nghệ không thích hợp cho các màn hình cỡ nhỏ đặt trên bàn làm việc như Plasma, số khác lại chưa phát triển như SED hay FED.

Công nghệ sử dụng bóng đèn hình (CRT) là công nghệ phổ biến nhất do lâu đời nhất (phát minh từ 1897), nhưng hiện nay đang bị thay thế bởi công nghệ màn hình LCD. Khoảng mười năm trước màn hình LCD còn gặp phải khá nhiều hạn chế trong công nghệ sản xuất, giá thành cao, nhưng hiện nay công nghệ đã đi đến độ hoàn thiện cao, giá thành rẻ và nhiều ưu điểm nổi trội so với màn hình CRT, do đó tại các nước phát triển như Mỹ, Úc, màn hình CRT cho máy vi tính hầu như không còn được sản xuất và tiêu thụ kể từ năm 2004.

Nguyên lý của màn hình CRT là sử dụng một súng phóng điện tử với các cuộn dây tăng tốc quét thành một dòng tia liên tục tốc độ cao đập vào màn hình phốt-pho và phát sáng. Có bao nhiêu điểm ảnh trên màn hình sẽ có bấy nhiêu lần va đập lần lượt của hạt điện tử đến mặt màn hình phốt pho, sau một lượt sẽ tạo một hình ảnh trên màn hình và súng phóng lại quay trở lại từ đầu chu kỳ để phát ra một hình ảnh mới.

Màn hình LCD (lyquid-crystal display - tinh thể lỏng) hoạt động dựa theo nguyên lý của dòng điện đi qua hạt chất lỏng bán dẫn. Mỗi hạt hoạt động riêng rẽ, độc lập nhau và được điều khiển bởi một bộ điều khiển hiển thị bán dẫn, không dùng súng phóng tia, cuộn tăng tốc và màn phốt pho.

Mặc dù khi nói đến máy tính, chúng ta hay nói đến tốc độ của máy,đời máy, độ ổn định, chất lượng sản phẩm… và màn hình chỉ là một trong số hàng chục thiết bị cơ bản của máy tính. Rất nhiều người chi rất nhiều tiền cho chíp tốc độ cao, bộ nhớ lớn, đĩa cứng lớn hay card video thật mạnh. Mặc dù tất cả những yếu tố đó đều tốt, nhưng đừng quên là màn hình máy tính là thiết bị tương tác nhiều nhất với người dùng và có tác động trực tiếp đến sức khỏe của người sử dụng. Do đó, chọn lựa một màn hình máy tính tối ưu là một việc làm rất quan trọng.

Ngoài ra, đôi lúc người tiêu dùng cũng bị choáng ngợp bởi các quảng cáo, như "màn hình LCD siêu nhanh", "màn hình CRT sinh ion bảo vệ sức khỏe",..., dẫn đến phải trả những khoản tiền cho những tính năng không bao giờ cần đến hoặc đáng nghi ngờ. Hãy bớt chút ít thời gian tìm hiểu để trở thành "người tiêu dùng thông thái", nó sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí tài chính trong khi có được một chất lượng sản phẩm đúng như yêu cầu.

Trước hết, hãy so sánh một số chỉ tiêu kỹ thuật của màn hình LCD và CRT:

Sau đó, cân nhắc độ ưu tiên tùy theo nhu cầu sử dụng:

• Sử dụng ở nhà

  • Giá cả

  • Màu sắc tươi sáng, rực rỡ

  • Chữ hiển thị sắc nét

  • Thiết kế, kiểu dáng

  • Chuẩn vào VGA

• Dành cho doanh nghiệp

  • Màn hình lớn cho những nhu cầu phức tạp như vẽ AutoCAD, làm việc đa tác vụ...

  • Tiết kiệm không gian sử dụng do chi phí thuê văn phòng

  • Tiết kiệm điện

  • Ổn định, tin cậy

• Học tập

  • Giá rẻ

  • Kích cỡ vừa đủ sử dụng

  • Dễ dàng di chuyển

• Thiết kế đồ họa

  • Màu sắc trung thực tối đa

  • Hiển thị hình học hoàn hảo

  • Màn hình càng lớn càng tốt

  • Độ phân giải cao

• Gamer

  • Tốc độ hồi phục hình

  • Hiển thị nhiều màu

  • Lớn hơn sẽ vui hơn

• Biên tập phim

  • Tốc độ hồi phục hình

  • Hiển thị nhiều màu

  • Lớn hơn sẽ dễ làm hơn

  • Nhiều đường tín hiệu

Đối với màn hình LCD, hãy chú ý đến một số yếu tố chính và cách thức kiểm tra đơn giản mà hiệu quả khi chọn lựa mua hàng:

• Kích cỡ. Cần lưu ý là màn hình 15" LCD và 17" CRT là bằng nhau, mặc dù bạn hay bị đánh lừa bởi cảm giác cồng kềnh, to nặng của màn hình CRT dẫn đến cảm tưởng màn hình 15" LCD quá bé. Độ phân giải tối ưu của màn hình LCD 15" là 1024x768, còn của màn hình CRT là 800x600 hoặc tối đa 1024x768. Một số màn hình CRT 17" quảng cáo độ phân giải tối đa là 1280x1024, nhưng cần lưu ý là bạn sẽ nhanh chóng bị cận thị nếu sử dụng độ phân giải đó.
  
  Tương tự, màn hình LCD 17" là 1280x1024, tương đương màn hình CRT 19" và LCD 19" gần tương đương với CRT 21".
  Độ phân giải màn hình càng lớn thì màn hình càng hiển thị được nhiều hình ảnh đồng thời, giúp giảm thời gian rê chuột.

• Độ tương phản. Độ tương phản cao sẽ giúp bạn nhìn rõ chữ hiển thị trên màn hình, chữ viết sẽ sắc nét, không bị nhòe. Thông thường đối với máy tính, độ tương phản 300:1 là đủ, còn cao hơn thì thích hợp với các thiết bị như TV. Hãy chú ý quan sát các chữ nhỏ hiển thị rõ ràng trên các icons trên desktop để cảm thấy màn hình đó đáp ứng nhu cầu của bạn hay không.

• Độ sáng. Độ sáng màn hình LCD cần đạt 200cd/m2 trở lên. Tốt nhất là 250cd/m2 trở lên. Hãy mở các ảnh sẫm màu hoặc nhiều màu sắc để kiểm tra xem liệu độ sáng đã đáp ứng mắt của bạn.

• Góc nhìn. Góc nhìn trên 110 độ mỗi chiều là đáp ứng nhu cầu thông thường. Nhiều màn hình có thể đáp ứng góc nhìn lớn hơn. Hãy thử bằng cách nhìn màn hình ở nhiều góc độ mà bạn cho rằng thông thường bạn cần thiết nhìn ở các góc độ đó để kiểm tra xem hình ảnh có nhìn rõ không, có sai màu không. Tất nhiên góc nhìn càng lớn thì càng tốt, nhưng nếu giá cả có thể quá cao mà bạn sẽ không bao giờ cần đến một màn hình có góc nhìn rộng như vậy thì hãy chọn loại khác rẻ tiền hơn.

• Tốc độ hồi phục màn hình. Một số màn hình ngày nay quảng cáo có tốc độ tới 8ms, nhưng rất có thể bạn không bao giờ cảm nhận được tính năng đó. Thông thường dưới 30ms là đạt yêu cầu, cách thử rất đơn giản: mở một trang Word hoặc Web có nhiều chữ và dùng chuột kéo màn hình chạy lên chạy xuống. Nếu hình ảnh của chữ không bị "đọng" ở trên màn hình thì đã đạt yêu cầu. Tốc độ hồi phục màn hình chính là đề cập đến việc hình ảnh bị "đọng lại" khi chuyển từ hình ảnh này sang hình ảnh khác, giống như màn hình đang trình diễn một đoạn phim quay chậm.

• Các yếu tố khác như đường vào tín hiệu VGA/DVI, khả năng quay dọc màn hình, tỷ lệ hình 4:3 hay 16:9... là các yếu tố phụ, chỉ ảnh hưởng nếu bạn có một nhu cầu đặc biệt nào đó khi sử dụng máy tính.

Một mẹo nhỏ nhưng hữu ích là thông thường các màn hình LCD khá mảnh dẻ, nhẹ nhàng và gọn gàng, nhưng hãy đặt niềm tin vào những màn hình LCD có trọng lượng lớn (nhưng phải kích thước không kềnh càng). Điều này thể hiện bộ khung xương màn hình rất cứng vững, chắc chắn, vỉ mạch điều khiển tin cậy và có chất lượng cao, do đó cho bạn một màn hình bền, chắc, chất lượng, ổn định, tin cậy.

Cuối cùng, ngoài việc chọn những nhãn hiệu nổi tiếng lâu đời, hãy tin tưởng vào trực giác của bạn khi chọn lựa hàng. Hãy chọn những sản phẩm bạn cảm thấy ưa thích, vừa mắt, đáp ứng vừa đúng nhu cầu của bạn. Khi chạy theo những thông số quảng cáo, bạn có thể bị sao nhãng những yếu tố quan trọng khác mà sản phẩm không đáp ứng được hoặc giá thành sản phẩm quá cao.